Madelief op steen
Een veteraan die amper kan staan maar toch gaat staan, een veteraan die slecht kan zien maar toch komt kijken, een veteraan die het eigenlijk niet aan kan maar het toch aangaat. Mensen die zich ooit hadden ingezet voor de vrede wilden hen die het niet haalden herdenken. Kreupel, blond of lichamelijk dan wel mentaal gewond was geen reden voor de helden van toen om de doden te herdenken, waar ze niets voor hebben kunnen doen of voor hun maten, die net op de verkeerde plek stonden.
Samen met de mensen waar ze het voor deden herdachten ze die barre tijd. 4 mei 2015, zeventig jaar na de bevrijding, Nederland herdacht de slachtoffers, de soldaten, burgers, verzetsstrijders, onderdrukten, Joden, homoseksuelen, zigeuners, gehandicapten en iedereen die om hun ‘zijn’ niet pasten in een wereld die tirannen wensten. Nee, ik ben zelf van na de oorlog, dat wil ik ook graag zo houden, maar wat is eigenlijk ‘van na de oorlog zijn’? 70 jaar, mensen die over de 70 zijn hebben het allemaal nog meegemaakt, voor velen van hen is de oorlog nog in hun ziel, zij vergeten niet, zij hebben de oorlog nog bij hen.
Ik ben twee jaar na de oorlog geboren in een piepklein dorpje, het praten over de oorlog heb ik als kleuter nog meegemaakt, wij leerden op school veel over die barre tijd. Zelfs onklaar gemaakte munitie zoals granaten en koppen van bommen stonden in onze vensterbank en een bezoekje aan het officiële herdenkingsmonument en graf van Teunis Koopmans, die in ons dorp werd gefusilleerd, behoorde tot de ‘verplichte’ route.
Wij hadden nog een verduisteringsgordijn in onze zondagse kamer, die had mijn vader fraai beschilderd, helaas is die achtergebleven toen wij naar de verwoeste stad Rotterdam verhuisden om hem weer te helpen opbouwen. Helaas heeft mijn vader geen steen gemetseld en geen kozijn gesteld, hij overleed op mijn negende verjaardag, de dag dat ik heel fier en trots snoep zou trakteren op school. In plaats daarvan stonden mijn moeder en broers enkele dagen later aan zijn graf, een paar meter naast dat van Teunis. Mijn zusje en ik mochten niet mee, begrafenissen waren toen niets voor kinderen, zo vond men, gelukkig maakt men die fout tegenwoordig niet meer.
Ook is het heel goed dat men zelfs 70 jaar na dato nog de doden herdenkt en even stil staat bij de mensen waarvan er enorm veel hebben gezorgd dat wij nog leven en betaalden met hun eigen leven, zodat wij naar school kunnen, een huis hebben en niet wakker worden gemaakt door bominslagen of mitrailleur geratel.
Even niet naar de hamburgertent, even niet de autoradio aan, even niet zingen of fluiten, even niet lachen maar gewoon even stilstaan bij wat ons heeft gebracht tot wat we zijn; vrij. Toch begrijp ik de jongere wel voor wie de oorlog 40-45 net zover van hun bed is als voor mij de tachtigjarige oorlog, ik begrijp hun onbegrip maar hoop dat zij ook begrip hebben voor hen die naasten of helden willen eren met twee simpele minuten stilte, al of niet vergezeld van een krans of een klein bloempje. Nee er hoeven niet perse grote kransen op grafstenen en het Wilhelmus hoeft niet door koperblazers te worden gespeeld, een klein, simpel madeliefje op een grafsteen vertelt genoeg.
Reacties: jk@ hoogvliet.org
